Vilnius’ta sona eren NATO tepesinin akabinde Ukrayna savaşına dair birinci kapsamlı açıklamasını yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ifadeleri, “müzakere masasına yaklaşıldığı” yorumlarına yol açtı. İşgalin daha birinci haftaları olan 29 Mart 2022’de İstanbul’da yapılan toplantı ile aslında krizin geride kalabileceğini ima eden Putin, “NATO’nun Ukrayna’ya vaat ettiği güvenlik garantileri konusu aslında İstanbul müzakerelerinde vardı. Bu açıdan bizim için sıradışı bir şey yok. Biz Rusya olarak, Ukrayna’nın güvenlik garantileri talep etmesini yadırgamıyoruz. Elbette her ülke kendi güvenliğini sağlama ve bunu en yeterli nasıl yapacağını seçme hakkına sahip. Fakat bu yapılırken, bir öteki ülkenin güvenliğini ihlal edilmemeli” dedi.
BARIŞ GÖRÜŞMELERİNE TEMEL OLABİLİR
Moskova’nın Türkiye arabuluculuğundaki İstanbul müzakereleri sürecini canlandırmaya hazır olduğunu belirten Putin, “Orada belirlenen ana çerçeve üzerinde, kaldığımız yerden devam etmeyi kabul ediyoruz. Rusya ve Ukrayna tarafından üzerinde uzlaşılan taslak mutabakat o devir Ukrayna tarafından çöpe atıldı. Oradaki her şeyle hemfikir olalım ya da olmayalım, hâlâ metnin kabul edilebilir olduğunu düşünüyoruz” sözlerini kullandı. Rossiya-24 televizyonuna verdiği demeçte Moskova’nın, Mart 2022 tarihli metni hâlâ gelecekteki barış muahedesi için kabul edilebilir taslak olarak gördüğünü anlatan Putin, metnin Ukrayna’nın güvenliğini sağlamak için ayrıntılı bir plan ortaya koyduğuna da dikkat çekti.
HANGİ BAHİSTE UZLAŞILDI
– Ukrayna, Dolmabahçe’deki görüşmede Rusya’ya, askeri ittifaklara katılmayacağı ve tarafsız statüsünü koruyacağı garantisini verdi.
– Buna karşılık, garantör ülkelerin dahil olduğu etaplı bir güvenlik yapısı teklif etti. Garantörler ortasında Türkiye’nin de ismi geçti.
– Ukrayna’da yabancı ülkelere ilişkin askeri üsler bulunmamasını kabul eden Kiev, Moskova’dan AB üyeliğine itiraz etmemesini istedi.
– Taslağa nazaran taraflar, 2014’te ilhak edilen Kırım ve Donbas’ın durumunu ateşkes sonrası, yıllara yayılan bir süreçte ele alacaktı.
SON DOLMABAHÇE BULUŞMASI – Ukrayna işgalinin beşinci haftası, 29 Mart 2022’de, Rus ve Ukrayna heyetleri Dolmabahçe Sarayı’nda bir ortaya gelmiş, toplantının açılışını Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yapmıştı.
İLERLEME SAĞLANMIŞTI
Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Müzakerelerin başlamasından bu yana en manalı ilerleme bugün kaydedildi” demiş, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da “Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin faydasına değildir” tabirlerini kullanmıştı.
WAGNER ASKERLERİ BELARUS ORDUSUNA EĞİTİM VERECEK
– BELARUS Savunma Bakanlığı, Wagner askerlerinin Belarus ordusuna eğitim vereceğini açıkladı. Bakanlık Wagner idaresiyle “eğitim ve tecrübe transferi için bir yol haritası geliştirildiğini” duyurdu.
– Ukrayna savaşının düzgün yönetilmediği gerekçesiyle 23 Haziran’da isyan ederek Moskova’ya yürüyüşe geçen paralı asker kümesi Wagner, “yasallaştırılarak” el değiştirecek.
– İsyandan sonra 29 Haziran’da Wagner lideri Yevgeniy Prigojin ile Kremlin Sarayı’ndaki görüşen Putin, “Wagner kümesi burada fakat yasal olarak yoklar” diyerek kümenin mevcut haliyle varlığını sürdürmeyeceğine işaret etti.
– Rusya başkanının açıklamasının akabinde. Rus meclisi Duma, Wagner’i yasallaştırmanın yolunu aramaya başladı.
– Bu arada ABD Savunma Bakanlığı, isyan sonrası Wagner’in Ukrayna cephesinde kıymetli bir faaliyette bulunmadığını açıkladı.