Türkiye’de en çok tercih edilen sıvı yağ olan Ayçiçeği yağında ithalat masrafının, Türk çiftçinin çıkarından fazla olması üreticinin tarladan uzaklaşmasına taban hazırlıyor. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Okan Gaytancıoğlu, Türkiye’nin ayçiçeğinde kendine yeterlilik oranının 2021’de yüzde 70 iken 2024’te yüzde 45’e gerilediğini, 8 milyon ton olan ayçiçeği sürece kapasitesine rağmen işlenen ölçüsünün ise 2 milyon ton olduğunu tabir etti.
ÜRETİMDEN SOĞUTUR
Petrolden sonra en çok döviz ödenen ithalat kaleminin ayçiçeği olduğuna dikkat çeken Gaytancıoğlu, “Ayçiçeği ham yağına 2023’te 2 milyar dolar ödedik. 1 tonunu 551 dolardan ithal etmişiz, buna yüzde 27 gümrük vergisi ve 15 dolar civarında taşıma, gümrükleme üzere masraflar eklendiğinde 720 dolar ediyor. Yani tam 24 bin TL. Bizim Türk çiftçi de birebir fiyatların üstüne kuraklık dayanağı de almak istiyor” dedi. “Üretim maliyetlerine katlanan çiftçimiz için sürdürülebilir fiyat düzeyi belirlenmelidir” diyen Gaytancıoğlu, üreticiye düşük fiyat ödenip gümrük vergilerinin sıfırlanmasının yağ fiyatlarını düşürmeyeceğini, tam aksine üreticiyi üretimden soğutacağını kaydetti. Gaytancıoğlu, “Çiftçiye ödenecek fiyat, ithal maliyeti olan (kilogram başına) 24 TL ile birebir olmalı, kuraklıktan etkilenecek üreticilere de kuraklık takviyesi verilmelidir” tabirlerini kullandı.
Dışa bağımlılık artırım şampiyonu yaptı
22 Mart 2022’de ayçiçeği ham yağı taşıyan Rus gemisinin Mersin Limanı’na yanaşırken birçok TV kanalının bu haberi manşet yaptığını hatırlatan Okan Gaytancıoğlu, “Pandemi ve Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle birçok tarım eserinin fiyatı 2-3 kat artmıştı. Tonu 350 dolar olan ayçiçeği, 770 dolara kadar çıkmış, Ayçiçek yağı marketlerde artırım şampiyonu olmuştu” dedi. Gaytancıoğlu, “Tarım siyaseti yetersiz olduğu için üretemiyoruz, net ithalatçıyız” dedi.