Brezilya’da İşçi Partisi lideri Lula da Silva’nın yine cumhurbaşkanı seçilmesi, Türkiye’deki sol etraflarda hatta CHP’de bile heyecan uyandırdı.
Lula yapılan seçimlerden muvaffakiyet ile çıkıncı Türkiye’deki muhalefet Lula’nın zaferinden hisse kapma telaşına girdi.
Birçok muhalif isim, Lula’nın zaferini Türkiye’ye uyarlamaya çalıştı. Solcu olarak bilinen Lula gibi CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun da aynı zaferi elde edeceği hayali kuruldu.
Hatta muhalif Aylin Kotil Twitter hesabından Lula taraftarlarının meydanları doldurduğu fotoğrafı paylaşarak, “Lula’dan sonra Brezilya sokakları. Düşünsenize… İstiklal’deyiz. Bu bahar daima birlikte kutluyoruz özgürlüğü” tabirlerini kullandı.
Ancak Türkiye’deki muhalif bölümün yanılgıya düştüğü bir ayrıntı var. O da Lula’nın siyasi hayatının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a çok benzemesi.
2003 ile 2010 yılları ortasında iki devir Brezilya Devlet Başkanlığı vazifesinde bulunan ve Brezilya’nın yoksulluk ile verdiği uğraşta ülkesine kıymetli katkılar sunan Lula, 2016 yılında kendisine karşı başlatılan yargı darbesiyle engellendi.
Yöntem olarak Türkiye’deki yargı darbelerine epeyce benzeyen sistemler işletildi.
Başkan Erdoğan’ın şiir okudu diye cezaevine atılması, Menderes ve iki kahraman arkadaşının muşamba davası, köpek ve bebek davası üzere düzmece hususlar ile idam edilmesi üzere yargı üzerinden vesayet dünyada birçok ülkede başarılı sonuçlar veriyor.
TÜRKİYE İLE TIPKI VAKİTTE BİREBİR SÜREÇ
İşin enteresan olan tarafı, Türkiye’de 2015’te başlayan hareketlilik ve 2016’da darbeye kadar varan süreçler ile, Brezilya’daki süreçler tıpkı vakit dilimine tekabül ediyor. Tek fark Türkiye’de 17-25 Aralık’ta başlayan ve MİT tırları üzerinden devam eden süreçlerde, yargı üzerinden ortaya konulan darbeler Erdoğan’ın dirençli siyaseti karşısında akamete uğratılmıştı.
Brezilya’da ise Lula yargı darbesine direnemedi ve 2018 yılının Nisan ayında yolsuzluk ve kara para aklama suçlaması ile 580 gün cezaya çarptırıldı. Ellerinde tek bir kanıt olmamasına karşın bu cezanın Lula’ya verilmesi birçok milletlerarası kurumun raporlarına da girince, 2021 yılında Lula tüm cürümlerinden beraat ederek, 2022 yılındaki seçimlere katılma hakkı elde etti.
ERDOĞAN ‘BREZİLYA’DA TIPKI OYUN OYNANIYOR’ DEMİŞTİ
22 Haziran 2013’te, mayıs sonunda başlayan Seyahat olaylarının akabinde, Samsun’da ‘Milli İradeye Saygı’ mitingi yapan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Brezilya’da Lula sonrası sokak olaylarına işaret ederek, “Brezilya’da da tıpkı oyun oynanıyor. Semboller birebir, Twitter, Facebook, tıpkı, memleketler arası medya birebir… Burada başaramadıklarını Brezilya’da başarmak için mümkün olduğunca çok şey yapıyorlar. Tıpkı oyun, tıpkı tuzak, tıpkı hedef” dedi.
Erdoğan’ın bu kelamı, Brezilya’da Operamundi yayın kuruluşu tarafından, birebir tarihte, “Türkiye Başbakanı, gelişmekte olan iki gücün, dışarıdan istikrarsızlaştırma teşebbüslerine maruz kaldığını söyledi” ifadesiyle haberleştirildi.
Lula’nın Bolsonaro’ya karşı aday gösterdiği Fernando Haddad, Haziran 2017’de Piauí mecmuasına verdiği röportajda, ‘Haziran günleri’ olarak bilinen protestoların ‘toplu ulaşım artırımıyla hiçbir ilgisi olmadığını’ belirterek, olayların Lider Roussef’in misyondan alınmasıyla sonuçlandığına işaret etti. Haddad, “Çok daha sonra, Putin ve Erdoğan’ın Dilma ve Lula’yı bu mümkünlük konusunda uyarmak maksadıyla şahsen aradıklarını öğrendim” dedi.
ERDOĞAN LULA’YI UYARMIŞ
Lula, Erdoğan’ın 2013’te, Gezi’den çabucak sonra Sao Paulo olayları sırasında kendisini aradığını ve Gezi’yi kastederek, “Bu kent meydanını geliştirmekle ilgili bir protesto değil. Brezilya’da da hükümeti devirmek istiyorlar çok dikkatli olun” dediğini söylüyor.
KILIÇDAROĞLU, LULA’YA SEVİNDİ AMA…
CHP lideri Kılıçdaroğlu da Brezilya’da Lula’nın seçim zaferine sevinenler ortasındaydı.
Lula üzere kendisinin de kazanacağını düşünen Kılıçdaroğlu, “Otoriter ve kutuplaştırıcı siyasi anlayışa karşı; demokrasi, toplumsal adalet ve geniş ittifak siyaset anlayışı ile seçimi kazanan Lula Da Silva’yı kutluyor…” iletisini paylaşmıştı.
Ancak Lula, Kılıçdaroğlu’nun telaffuzunun tersine iki başkanlık devrinde de Erdoğan’la yakın çalışmış ve İran’a nükleer muahedeyi Erdoğan’ın takviyesiyle kabul ettirmiş bir isim.
Birçok operasyona maruz kaldı, yolsuzluk kumpasıyla yargılandı, mahpusa atıldı, buna karşın kumpasları yıkıp lider seçildi.
Bu bakımdan Lula ve Brezilya, Erdoğan Türkiye’sine birçok açıdan benzerlik gösteriyor.